Fánaíocht

Céard is fánaíocht ann?  

Is éard a chiallaíonn fánaíocht ná do ghuthán póca a úsáid agus tú i dtír eile. D’fhéadfá a bheith ar saoire, ar thuas oibre, nó ag taisteal, mar shampla.   

Agus tú ag fánaíocht ní bheidh tú in ann nascadh le do sholáthraí líonra féin, ina ionad sin, nascfaidh tú le soláthróir líonra áitiúil. Ligeann sé seo duit leanúint ar aghaidh ag déanamh glaonna agus téacsanna mar is gnách.  

Nuair a shroicheann tú do thír roghnaithe agus nuair a nascann tú le líonra áitiúil ba cheart go bhfaighfeá teachtaireacht ag cur in iúl duit faoi aon teorainneacha nó táillí a d’fhéadfadh a bheith i gceist. Le linn do thurais, b’fhéidir go bhfaighidh tú rabhaidh chaiteachais trí theachtaireachtaí téacs má shroicheann tú tairseach caiteachais áirithe.

Céard is fánaíocht sonraí ann?  

Tagraíonn fánaíocht sonraí do shonraí móibíleacha a úsáid agus tú thar lear – ciallaíonn sé seo nascadh leis an idirlíon agus úsáid a bhaint as seirbhísí gréasáin amhail brabhsálaithe, feidhmchláir, ríomhphoist, srl.   

Mar an gcéanna le glaonna agus téacsanna, nascfaidh tú le líonra áitiúil agus beidh tú in ann a gclúdach móibíleach a úsáid chun nascadh leis an idirlíon.   

Féadfaidh soláthróirí guthán póca teorainn ‘úsáid chóir’ a ghearradh ar an méid sonraí is féidir leat a úsáid agus tú thar lear (tuilleadh faoi sin thíos). Ciallaíonn sé seo, cé go bhféadfadh go bhfaighidh tú sonraí gan teorainn in Éirinn, go bhféadfadh srian (nó teorainn) a bheith i gceist agus tú ag taisteal. 

Cén costas atá ar fhánaíocht?  

Braitheann sé seo ar an áit ina bhfuil tú. Ó 2017 i leith tá saoránaigh an AE in ann glaonna a dhéanamh, téacsanna a sheoladh agus úsáid a bhaint as seirbhísí idirlín (laistigh den Aontas Eorpach (AE) agus san Iorua, san Íoslainn agus i Lichtinstéin) gan aon chostas breise.

Nuair a bhíonn tú ag taisteal lasmuigh den AE, áfach, d’fhéadfadh sé a bheith níos costasaí ná mar a bhíonn de ghnáth chun do ghuthán póca a úsáid de bharr costais bhreise.  

Fánaíocht san AE

Is é ‘Fánaíocht ar Tháillí Baile’ an téarma a úsáidtear chun cur síos a dhéanamh ar an mbeartas fánaíochta a ghlac an AE in 2017. Go bunúsach, ciallaíonn sé seo, is cuma cén áit laistigh den AE (chomh maith leis an Íoslainn, Lichtinstéin agus an Iorua) a bhfuil tú ag taisteal, gearrfar na costais chéanna agus a ghearrfaí sa bhaile. 

Mar shampla, má bhíonn glaonna agus téacsanna gan teorainn agat sa bhaile in Éirinn, beidh glaonna agus téacsanna gan teorainn agat agus tú ag taisteal sa Fhrainc.  

Má bhíonn sonraí gan teorainn agat in Éirinn, is féidir go gcuirfear teorainn 27GB de shonraí ort agus tú ag taisteal tríd an nGearmáin. Tugtar ‘úsáid chóir’ ar an teorainn seo. Má tá teorainn dá leithéid i do phlean, beidh ar do sholáthraí tú a chur ar an eolas roimh ré faoin teorainn seo.

Léigh tuilleadh anseo le haghaidh miondealú iomlán ar úsáid do ghutháin san AE.  

Fánaíocht taobh amuigh den AE. 

Beidh táillí breise i bhfeidhm orthu siúd a bheidh ag taisteal lasmuigh den AE. Athróidh táillí ag brath ar an réigiún nó ar an tír a bhfuil sé beartaithe agat cuairt a thabhairt uirthi, ar do phlean móibíleach agus ar do sholáthraí. Is féidir le táillí a ghearrtar lasmuigh den AE a bheith suntasach, fiú le beagán úsáide.  

Molaimid duit sonraí ar tháillí fánaíochta a chuardach roimh thaisteal chun a chinntiú nach ngearrfar aon chostais gan choinne ort.   

Tar éis na Breatimeachta, ní bhaineann Fánaíocht ar Tháillí Baile le taisteal laistigh den Ríocht Aontaithe a thuilleadh. Rinne roinnt soláthróirí móibíleacha cinneadh ‘Fánaíocht ar Tháillí Baile’ a leathnú go dtí an Ríocht Aontaithe, ach níl aon dualgas orthu, agus ba cheart duit seiceáil i gcónaí sula dtaistealaíonn tú.

Molaimid duit seiceáil le do sholáthraí seirbhíse má tá sé beartaithe agat taisteal go dtí aon tír lasmuigh den AE agus má tá tuilleadh eolais uait faoi chostais fhánaíochta fhéideartha.  

Léígh tuilleadh anseo le haghaidh miondealú iomlán ar úsáid do ghutháin lasmuigh den AE

Fánaíocht Neamhbheartaithe  

Is éard is fánaíocht neamhbheartaithe ann ná nuair a nascann do ghuthán le líonra móibíleach atá bunaithe i dtír eile seachas an tír ina bhfuil tú lonnaithe. Féadfaidh sé seo tarlú gan tú a bheith ar an eolas ag an am.   

Tá roinnt limistéar san AE inar féidir leat fánaíocht a dhéanamh ar líonra móibíleach neamh-AE nach bhfuil faoi na rátaí ‘Fánaíocht ar Tháillí Baile’. Má tá tú ag taisteal i limistéir theorann, d’fhéadfadh go mbeifeá nascfá le líonra ó thír neamh-AE agus táillí fánaíochta a tharraingt ort féin trí thimpiste.  

Mar shampla, i dTuaisceart Éireann d’fhéadfadh go mbeifeá faoi réir táillí fánaíochta trasteorann. Braitheann sé seo ar pholasaí do líonra baile. Sampla eile ná go bhféadfá nascadh le líonra móibíleach sa Tuirc go huathoibríoch agus tú ar Oileáin na Gréige.   

Chun é seo a stopadh, is féidir leat an socrú roghnúcháin líonra uathoibríoch a dhíchumasú ar do ghuthán póca ionas nach nascfaidh tú ach leis an líonra móibíleach a roghnaíonn tú.  

Seirbhísí ar bháid farantóireachta nó ar eitleáin  

Nuair nach mbíonn clúdach móibíleach ar bith ar bhád farantóireachta nó nuair a bhíonn cosc ort do ghuthán póca a úsáid ar eitleán b’fhéidir go mbeidh tú in ann leas a bhaint as seirbhísí eile ó do ghuthán póca. Sa chás seo ní hionann iad agus seirbhísí fánaíochta agus bíonn na praghsanna difriúil. Ní thagann líonraí neamhthíre (mar shampla, satailít) a chuirtear ar fáil ar roinnt bád agus eitleán faoi scáth ‘Fánaíocht ar Tháillí Baile’. Mar sin, d’fhéadfadh go mbeadh formhuirir arda acu. Mar chuid de na rialacha fánaíochta, cuirfear ar an eolas thú le fógra faoi tháillí breise as na seirbhísí seo a úsáid.

An féidir liom an fhánaíocht sonraí a chasadh dó?  

Tabharfaidh formhór na nguthán póca an rogha anois duit fánaíocht sonraí a mhúchadh. Is féidir é seo a dhéanamh de ghnáth le socruithe gutháin agus ciallaíonn sé nach mbeidh tú in ann glaonna a dhéanamh, téacsanna a sheoladh, ná ceangal leis an idirlíon (mura bhfuil Wi-Fi in úsáid agat). Níor cheart go ngearrfaí aon chostais ná táillí breise ort agus fánaíocht sonraí múchta agat.

Cén chaoi ar féidir liom táillí fánaíochta sonraí gan choinne a sheachaint?

Is é an bealach is fearr chun aon táillí fánaíochta sonraí gan choinne nó nach dteastaíonn a sheachaint ná tuiscint a fháil ar a bhfuil clúdaithe i do phlean móibíleach reatha. Is é an bealach is fearr chun é seo a dhéanamh ná dul i gcomhairle le d’oibreoir guthán póca sula dtéann tú ag taisteal.   

Agus tú ag taisteal ní mór duit tuiscint a bheith agat ar na nithe seo:  

• aon táillí fánaíochta  
• táillí a ghearrtar nó, nuair a shroichtear teorainn fánaíochta sonraí €61.50 (CBL san áireamh).   
• Spreagfaidh an dara teorainn de €123 (CBL san áireamh) fógra freisin  
• cén chaoi le fánaíocht neamhbheartaithe a sheachaint go héifeachtach  
• athruithe conarthacha maidir le fánaíocht 

Leideanna chun táillí fánaíochta sonraí gan choinne a sheachaint  

• Múch fánaíocht sonraí – Cinnteoidh sé seo nach féidir leat rochtain a fháil ar sheirbhísí sonraí ach amháin nuair atá tú nasctha le Wi-Fi.  
• Díchumasaigh an socrú roghnúcháin líonra uathoibríoch ar do ghuthán póca. Ciallaíonn sé seo nach nascfaidh tú le líonra áitiúil go huathoibríoch. Is féidir leat a roghnú ansin chun nascadh agus cén líonra lena nascfaidh tú.   
• Cuir srian le húsáid sonraí cúlra – Úsáideann feidhmchláir gutháin chliste sonraí sa chúlra fiú nuair nach mbíonn siad oscailte. Is féidir leat uasdátuithe uathoibríocha feidhmchlár a mhúchadh i socruithe do ghléis láimhe.  
• Rianaigh d’úsáid sonraí – Laistigh de shocruithe do ghutháin seans go mbeidh tú in ann úsáid sonraí a fheiceáil thar thréimhse ar leith. Agus tú thar lear coinnigh súil ar an uimhir seo chun a chinntiú go bhfanann tú laistigh de theorainneacha.   
• Léigh fógraí faisnéise – Tabhair aird ar na teachtaireachtaí a fhaigheann tú ó do sholáthraí agus léigh iad. Ná déan neamhaird ar an eolas sna fógraí seo!  
• Seachain feidhmchláir/seirbhísí áirithe a úsáid – Seachain feidhmchláir sruthaithe cosúil le ceol nó scannáin agus seachain úsáid a bhaint as léarscáileanna móibíleacha le haghaidh treoracha mar d’fhéadfadh billí an-mhóra a bheith i gceist leo.  
• Déan teagmháil le do sholáthraí láithreach má chailltear nó má ghoidtear do ghuthán – Déan teagmháil láithreach le do sholáthraí guthán póca le d’uimhir IMEI (Aitheantóir Idirnáisiúnta Guthán Póca) má chailltear nó má ghoidtear do ghuthán. Is féidir le gadaithe billí ollmhóra a tharraingt ort go tapa agus d’fhéadfá a bheith freagrach astu mura ndéanann tú beart go tapa. 

Cé mhéad sonraí a d’fhéadfainn a úsáid?  

Seo tábla a dhéanann meastachán ar an méid sonraí a ghlacfaidh sé le haghaidh gníomhaíochtaí coitianta idirlín. 

*Is ionann 1 chilibheart (KB) agus 1,000 beart, is ionann 1 mheigibheart (MB) agus 1,000 cilibheart (KB), is ionann 1 ghigibheart (GB) agus 1,000 meigibheart (MB). 

Cén chaoi a ndéanaim teagmháil leis na seirbhísí éigeandála agus mé thar lear?  

Agus tú thar lear, ba cheart go bhfaighfeá teachtaireacht go huathoibríoch chun uimhir na seirbhísí éigeandála áitiúla a chur i gcuimhne duit agus modhanna eile chun teacht ar na seirbhísí éigeandála, mar shampla trí théacs nó feidhmchláir fíor-ama. 112 san AE agus 911 in SAM agus i gCeanada. Tá na seirbhísí seo saor in aisce.